Het dijkmagazijn

Dit dijkmagazijn werd in 1879 gebouwd in opdracht van het Polderdistrict Herwen, Aerdt en Pannerden aan de dijk langs de Oude Rijn. In de herfst van 1878 kocht het Polderdistrict voor Fl. 100,- een stukje grond ‘gelegen aan den binnenteen van den Aerdtschen Dijk’ om daar een magazijn tot berging van noodmaterialen op te richten.

Op 5 april 1879 vond de aanbesteding plaats. Het werk werd voor Fl. 3.155,- gegund aan Mathijs Kok, metselaar uit Didam en mede-aannemers J.H. Verheyen uit Pannerden en A. van Dulmen uit Didam. Dergelijke magazijnen werden in de negentiende eeuw op bepaalde plaatsen langs dijken gebouwd om materialen op te slaan ten behoeve van maatregelen tegen dijkdoorbraken. In deze eenvoudige gebouwen waren o.a planken, zandzakken, dijkpalen, kruiwagens e.d. opgeslagen. Het dijkmagazijn ligt in het talud van de dijk met het vloerniveau gelijk met het wegdek van de dijk.

‘In Onder-Aerdt staat statig aan de dijk, tegenover het uivernest nog een poldermagazijn te prijk. In de omgeving waren er meer, ze zijn door sloop geveld, maar dit magazijn annex wachthuis doorstond het geweld. Het is toch een karakteristiek pand, dat inzetbaar was bij een hoge waterstand. Het gebouw zat vol met gereedschap en goede werken, waarmee men bij nood de dijk kon versterken. De dijkwachten bewezen met en in dit gebouw, aan de gemeenschap van Aerdt hun trouw. Door de materialen in dit wachthuis bewaard bleef Aerdt en omgeving vaak voor een ramp gespaard.’ Uit: Woardsman Heemkundekring 2002, Toon Hendriksen

Het gebouwtje is eigendom van Waterschap Rijn en IJssel en is een uniek dienstgebouw van historisch belang. Het dijkmagazijn in Aerdt is het enige negentiende-eeuwse magazijn dat in zijn soort is overgebleven in het gebied tussen de Rijn en de Oude Rijn. In 2000 werd het gebouw op de Rijksmonumentenlijst gezet. Uit het Monumentenregister: ‘Van stedenbouwkundige waarde als onderdeel van een historisch gegroeid landschappelijk gebied waarbinnen de gebouw door zijn ligging aan de dijk langs de Oude Rijn en zijn massieve bouwmassa een opvallend element vormt dat van bijzondere betekenis is voor het aanzien van het buitengebied tussen Aerdt en Pannerden’.

Deze redengevende beschrijving van Monumentenzorg vormde een belangrijk uitgangspunt bij het zoeken van een geschikte nieuwe functie voor het dijkmagazijn. Er waren meerdere partijen die aangaven belangstelling te hebben voor het gebruik van het gebouw. Om de herbestemmingmogelijkheden en daarmee de meest geschikte huurder te kunnen bepalen is de hulp ingeroepen van het Gelders Genootschap. Zij heeft een aantal aspecten opgesomd die bij de toekomstige plannen behouden moeten blijven. Dit waren o.a. de eenduidige karakteristieke hoofdvorm van het gebouw, het sobere karakter van de inrichting en afwerking van het pand, de indeling van het interieur voor zover deze van belang is voor de herkenbaarheid van de oorspronkelijke functie en het oorspronkelijk gebruik, en de kapconstructie. Uit de door het Gelders Genootschap uitgevoerde herbestemmingsanalyse bleek dat er enkele mogelijkheden afvielen, of alleen door drastische ingrepen konden worden gerealiseerd. Dit heeft vooral te maken het de ligging van het pand. Het gebouw ligt namelijk half in het talud van een dijk en bovendien vlak langs de openbare weg. Hierdoor is er nauwelijks functionele buitenruimte beschikbaar. Ook de status van rijksmonument legde beperkingen op aan het toekomstige gebruik.

De conclusie van het onderzoek was dat het pand het meest geschikt is voor hergebruik door de Heemkundekring Rijnwaarden.

De Heemkundekring is sinds 2011 huurder van het pand. De vereniging is sinds 1991 actief bezig met de geschiedenis van ‘t Gelders Eiland in de ruimste zin van het woord. Tevens verleent zij haar medewerking bij culturele en toeristische evenementen. Ook zet zij zich in voor het behoud van cultureel erfgoed in de vorm van monumenten klein en groot op ‘t Gelders Eiland. De Heemkundekring geeft per kwartaal het blad 'De Waordsman' uit met een keur aan artikelen over het verleden van dit gebied en organiseert periodiek voor haar leden en belangstellenden bijeenkomsten in de diverse kerkdorpen. Deze werkzaamheden passen natuurlijk uitstekend in een cultuurhistorisch monument.

Heemkundekring

SSinds 1991 bestaat er in de gemeente Rijnwaarden een heemkundekring die zich als doel stelt om actief bezig te zijn met de geschiedenis van het Gelders Eiland in de ruimste zin van het woord. Tevens verleent zij haar medewerking bij culturele en toeristische evenementen en zet zij zich in voor het behoud van cultureel erfgoed in de vorm van monumenten klein en groot op het Gelders Eiland. Voor 't Gelders Eiland verhaalt heeft de heemkundekring historisch materiaal beschikbaar gesteld. Meer weten over de Heemkundekring? Kijk dan op de website of ga er eens langs op de dinsdagavond. Je bent er van harte welkom.

Heemkundekring Rijnwaarden

Heropening in beeld

art img 4.3.1 Opening


In mei 2011 werd het gerenoveerde dijkmagazijn 'feestelijk' geopend. Bekijk hier de film.

Aan dit project hebben velen  op 't Gelders Eiland meegewerkt en een bijdrage geleverd.

Het project is mede tot stand gekomen dankzij financiering van ‘het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland’ in het kader van Leader. Het ministerie van EL&I is eindverantwoordelijk voor POP2 in Nederland.

Sample clients
Sample clients
Sample clients
Sample clients
Sample clients
Sample clients
 
Terug naar boven