Laag water, hoog water

Op het Gelders Eiland zijn vanaf de aanleg van de eerste dijken in de 13e eeuw tot in de jaren 70 van de vorige eeuw tientallen grote dijkdoorbraken en overstromingen geweest. In het boek de Waterplaag van J. W. Van Petersen, in te zien bij de Heemkundekring Rijnwaarden, staat een uitgebreide kroniek van deze doorbraken. Ze vertellen ook iets over het leven in die tijd. Hieronder een paar voorbeelden.

1342 Het hele gebied tussen Lobith en Westervoort overstroomt.

1409 Lobith en omstreken overstroomt. De Hertog van Gelre, die vaak op het Tolhuys verblijft, laat haring en wittebrood uitdelen aan de slachtoffers.

1492 De grote Elisabethvloed van 19 december richt in heel Nederland enorme schade aan. Op 20 december breekt de dijk bij Emmerik door.

1432 Het vriest van half november tot februari. Na het invallen van de dooi overstroomt de hele Liemers. De stad Arnhem stuurt 300 haringen.

1486 Op de Grote Gelderse Waard verdronk al het graan. Pachter Johan Lipholt kan zijn pacht niet betalen.

1564 De winter van 1564 was uitzonderlijk streng. Op tweede kerstdag bevroor de Rijn en die bleef begaanbaar tot in maart. Toen de dooi inviel brak een dijk bij Emmerik. Gaten werden opgevuld met mest en bruggen verstevigd met wijntonnen gevuld met water.

1743 Door kwel- en regenwater hagelslag en sneeuwbuien komt de hele Liemers blank te staan. Maar liefst 115 runderen en 23 paarden konden hun stal niet uit en legden het loodje. Geklaagd werd dat de Liemers in een moeras dreigde te veranderen.

1757 Sinds de aanleg van het Pannerdensch kanaal bleef de Waal maar dichterbij Herwen komen. De Herwenaren hadden zelf al vier keer een nieuwe dijk aangelegd. Die waren alle vier verdwenen. Nu was met hulp van het Kwartier van Nijmegen een laatste vijfde inlaagdijk gebouwd. Ver genoeg van de rivier dacht men. Vergeefs. Ook deze dijk werd in de nacht van 12 februari verzwolgen. De doorbraak was zo heftig dat tot aan Doesburg alles overstroomde.

1761 Tijdens een februaristorm uit het zuidwesten breekt de Waaldijk bij Herwen door. Het oude Herwen was definitief verdwenen en er werd eindelijk vanuit het westen serieus werk gemaakt van de machtige dijk die nu nog het inmiddels herbouwde Herwen beschermt.

1799 Op 4 februari was het “fataal” weer. Op het Gelders Eiland telde men 9 doorbraken. De Driedorpenpolder was één grote ijsvlakte. Toen het ging dooien werden veel huizen alsnog omvergetrokken door de loodzware ijsschotsen die er aan vastgevroren waren.

1838 Ten gevolge van een ijsstopping in het Bijlandsch kanaal ontstaan bij Spijk ijsbergen van meer dan 7 meter hoog.

1926 Een rampjaar voor het Gelders Eiland. Beelden hiervan zijn bewaard gebleven.

Aan dit project hebben velen  op 't Gelders Eiland meegewerkt en een bijdrage geleverd.

Het project is mede tot stand gekomen dankzij financiering van ‘het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland’ in het kader van Leader. Het ministerie van EL&I is eindverantwoordelijk voor POP2 in Nederland.

Sample clients
Sample clients
Sample clients
Sample clients
Sample clients
Sample clients
 
Terug naar boven